I. Khái quát về tỉnh Hà Giang

   Hà Giang là một tỉnh thuộc vùng Đông Bắc Bộ, có diện tích 7.929,5 km² với dân số 854.679 người (thống kê năm 2019), bao gồm các dân tộc: Mông (chiếm 32,9% tổng dân số toàn  tỉnh), Tày (23,2 %), Dao (14,9 %), Việt (12,8 %), Nùng (9,7 %)... Phía đông giáp tỉnh Cao Bằng, phía tây giáp các tỉnh Yên Bái và Lào Cai, phía nam giáp tỉnh Tuyên Quang, phía bắc giáp châu tự trị dân tộc Choang và Miêu Văn Sơn thuộc tỉnh Vân Nam và địa cấp thị Bách Sắc thuộc khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.

Tỉnh Hà Giang có 11 đơn vị hành chính cấp huyện, bao gồm 1 thành phố (Hà Giang) và 10 huyện (Bắc Mê, Bắc Quang, Đồng Văn, Hoàng Su Phì, Mèo Vạc, Quản Bạ, Quang Bình, Vị Xuyên, Xín Mần, Yên Minh) với 193 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 5 phường, 13 thị trấn và 175 xã.

   Hà Giang là nơi địa đầu của tổ quốc địa hình hiểm trở đồi núi qoanh co, cảnh đẹp hùng vĩ do thiên nhiên ban tặng như Cao nguyên Đá Đồng Văn được công nhận là phi vật thể địa chất toàn cầu, đỉnh Tây Côn Lĩnh (2419 m) và đỉnh Chiêu lầu thi (2402m) là cao nhất. Cột cờ Lũng Cú lá cờ rộng 54m²  biểu tượng cho 54 dân tộc cả nước… Về thực vật, Hà Giang có nhiều khu rừng nguyên sinh, nhiều gỗ quý, và có tới 1000 loại cây dược liệu. Động vật có hổ, chim công, chim trĩ, tê tê, và nhiều loại chim thú khác. (Nguồn: Wikipedia.org, bản tiếng Việt)

II. Phong trào tập luyện Vovinam Việt Võ Đạo tại Hà Giang

    Được sự chấp thuận của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Giang và võ sư Phạm Quang Long (Phó chủ tịch Liên đoàn Vovinam Hà Nội) lên tận Hà Giang giúp đỡ, huấn luyện viên Đặng Phi Cảnh mở lớp Vovinam đầu tiên vào tháng 6/2010 tại phường Ngọc Hà, thành phố Hà Giang (tỉnh Hà Giang). Ngày đầu chiêu sinh chỉ được 7 môn sinh, nhưng huấn luyện viên Đặng Phi Cảnh vẫn không nản lòng. Một tuần lễ sau, nhiệt tình của huấn luyện viên Đặng Phi Cảnh được đền bù khi ngày khai giảng lớp đầu tiên (17/6/2010) đã quy tụ được 58 võ sinh. Lịch học: 3 buổi/tuần từ 16 giờ đến 17 giờ 45 vào các ngày thứ Ba, Năm, Bảy. Đến ngày 17/10/2010, các võ sinh đầu tiên của câu lạc bộ phường Ngọc Hà đã vui mừng thi thăng cấp Lam đai.

HLV Đặng Phi Cảnh thông báo chương trình thi thăng đai Vovinam lần đầu tiên ngày 17-10-2010.

CLB Vovinam phường Ngọc Hà, TP Hà Giang thi thăng cấp Lam đai ngày 17-10-2010.

    Lớp Vovinam thứ hai khai giảng vào ngày 25/6/2010 tại Nhà Thiếu nhi tỉnh Hà Giang, thu hút được 75 học sinh thuộc lớp năng khiếu hè. Lịch học: 3 buổi/tuần, từ 8 giờ đến 9 giờ 45 vào các ngày thứ Hai, Tư, Sáu.

Tuy lớp mới được tập luyện thời gian chưa lâu nhưng Vovinam Hà Giang cũng tham gia Giải Vovinam vô địch các tỉnh phía Bắc diễn ra từ ngày 10 đến ngày 12/12 tại Nhà thi đấu Trịnh Hoài Đức, Hà Nội. Đội Hà Giang gồm 6 vận động viên dự tranh nội dung đấu đối kháng. Kết quả, đoàn vận động viên Hà Giang đạt được 1 HCV (vận động viên Nguyễn Văn Thuận, hạng cân 57 kg nam), 1 HCB (vận động viên Tăng Hữu Tuyến, hạng cân 48 kg nam) và 1HCĐ (vận động viên Lô Thế Anh, hạng cân 77 kg nam). Đây là thành tích đầy khích lệ ban đầu, động viên thầy trò Vovinam Hà Giang cố gắng luyện tập, học hỏi nhiều hơn nữa để theo kịp các tỉnh bạn đã đi trước.

Câu lạc bộ Vovinam Trường THCS Lê Lợi, TP Hà Giang.

Bước sang năm 2011, ngày 28/5, Câu lạc bộ Vovinam Trường Trung học cơ sở Yên Biên (thành phố Hà Giang) được thành lập với số lượng 45 em võ sinh. Hàng tuần, câu lạc bộ tập luyện 3 buổi từ 16 giờ đến 17 giờ 30 vào các ngày thứ Ba, thứ Năm, thứ Bảy tại sân trường.

Ngày 18/6/2014, khai giảng lớp Vovinam tại huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang, thu hút 52 võ sinh lớp năng khiếu hè.

Ngày 24/6/2014, tiếp tục khai giảng lớp Vovinam tại huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang với tổng số 61 võ sinh lớp năng khiếu hè.

Ngày 9/9/2014 khai giảng lớp Vovinam tại Trường Trung học phổ thông nội trú tỉnh Hà Giang với tổng số 350 học sinh tập luyện ngoại khóa.

Từ năm 2015, các lớp phong trào dần dần ổn định, đồng thời huấn luyện viên Đặng Phi Cảnh còn tổ chức huấn luyện Vovinam cho các tân binh; tham gia biểu diễn trong những kỳ lễ hội; tổ chức thi thăng đai theo quy chế của Liên đoàn Vovinam Việt Nam và Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hà Giang.

Vào thời điểm cao nhất (khoảng năm 2015-2016), Vovinam Hà Giang tổ chức được 6 câu lạc bộ, thu hút khoảng 1.000 võ sinh. Tuy nhiên, do dịch Covid 19 nên trong năm 2020 số lượng câu lạc bộ và võ sinh đã giảm sút đáng kể.

Một trong những khó khăn lớn của Vovinam Hà Giang là xây dựng lực lượng nòng cốt. Nhiều em lên đến cấp Hoàng đai đã về Hà Nội học Đại học, làm việc khác để mưu sinh, hoặc lập gia đình… Hiện nay, Ban huấn luyện các lớp phong trào gồm huấn luyện viên Đặng Phi Cảnh và các trợ giảng Mã Ngọc Duy, Tăng Hữu Tiến, Nguyễn Phú Cường, Sầm Quang Đông…

Trợ giảng Nguyễn Phú Cường (giữa),  2 võ sinh Đặng Tiến Kỳ và Vũ Huy chuẩn bị đấu tập.

III. Thống kê thành tích thi đấu của Vovinam Hà Giang

Được sự quan tâm của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đội tuyển Vovinam Hà Giang được thành lập vào đầu năm 2013 tại Trung tâm Huấn luyện thi đấu Thể dục Thể thao tỉnh Hà Giang với 8 vận động viên (3 nữ) do huấn luyện viên Lộc Mạnh Hà phụ trách, tập huấn tại Thanh Hóa. Đến tháng 10/2013, đội tuyển tham gia thi đấu Giải cúp các Câu lạc bộ toàn quốc tại Lạng Sơn, đạt 1 HCB và 2 HCĐ.

Năm 2015, đội tuyển có 7 vận động viên (2 nữ). Thi đấu Giải trẻ toàn quốc từ ngày 14/6 đến 28/62015 tại tỉnh Phú Yên, không đạt huy chương. Thi đấu giải vô địch toàn quốc từ ngày 1/10 đến 10/10/2015 tại tỉnh Thanh Hóa, giành được 2 HCĐ.

Năm 2016, đội tuyển có 6 vận động viên (2 nữ). Thi đấu Giải cúp các Câu lạc bộ toàn quốc từ ngày 10/4 đến 29/4/2016 tại tỉnh An Giang, đạt 1 HCĐ. Thi đấu Giải trẻ toàn quốc từ ngày 12/7 đến 19/7/2016 tại tỉnh Phú Yên, đạt 5 HCĐ. Thi đấu Giải vô địch toàn quốc từ ngày 20/10 đến 1/11/2016, đạt 3 HCĐ.

Năm 2017, đội tuyển có 7 vận động viên (2 nữ). Thi đấu Giải cúp các Câu lạc bộ toàn quốc từ ngày 18/4 đến 30/4/2017tại tỉnh Hà Tĩnh, đạt 3 HCĐ. Thi đấu Giải trẻ toàn quốc từ ngày 11/8 đến 26/8/2017 tại tỉnh Tiền Giang đạt 1 HCB. Thi đấu Giải vô địch toàn quốc từ ngày 19/10 đến 3/11/2017 tại tỉnh Bình Dương, đạt 1 HCĐ.

Năm 2018, đội tuyển chỉ có 4 vận động viên (1 nữ). Thi đấu Giải vô địch các đội mạnh toàn quốc từ ngày 15/4 đến 24/4/2018 tại tỉnh Đồng Nai, đạt 3 HCĐ. Thi đấu giải Vovinam Đại hội thể thao toàn quốc từ 28/11 đến 6/12/2018 tại Hà Nội, đạt 1 HCĐ.

VĐV Hoàng Trung Đức (bìa phải), HCĐ Giải vô địch các đội mạnh Vovinam toàn quốc 2018.

VĐV Nguyễn Hữu Thủy (bìa phải), HCĐ Giải vô địch các đội mạnh toàn quốc 2018 tại Đồng Nai.

VĐV Lý Đức Khánh, (thứ 2 từ phải) HCĐ Giải Vovinam Đại hội Thể thao toàn quốc 2018.

Năm 2019, đội tuyển có 10 vận động viên (7 nữ) Thi đấu Giải trẻ toàn quốc từ ngày 10/6 đến 19/6/2019 tại tỉnh Kiên Giang, đạt 4 HCĐ. Tham gia Giải vô địch toàn quốc từ ngày 18/10 đến 24/10/2019 tại tỉnh Quảng Nam, đạt 1 HCĐ.

Hai VĐV Phàn Thị Ây và Mai Thu Hoài, HCĐ Song luyện tay không nữ, giải Vovinam trẻ 2019.

Ban huấn luyện và VĐV Hà Giang tham dự Giải vô địch toàn quốc Vovinam năm 2019,

Năm 2020, đội tuyển có 12 vận động viên (9 nữ). Thi đấu Giải vô địch các đội mạnh toàn quốc từ ngày 20/6 đến 29/6/2020 tại tỉnh Yên Bái, đạt 2 HCB. Tham gia Giải trẻ toàn quốc từ ngày 16/10 đến 24/10/2020 tại tỉnh Hậu Giang, đạt 1 HCV, 1HCB, 2 HCĐ. Thi đấu Giải vô địch toàn quốc từ ngày 19/11 đến 30/11/2020 tại tỉnh Hà Tĩnh, đạt 2 HCĐ.

VĐV Đặng Văn Đạt, HCB Giải vô địch các đội mạnh toàn quốc 2020 tại Yên Bái.

VĐV Mai Thu Hoài, HCB Giải vô địch các đội mạnh toàn quốc 2020.

HLV Lộc Mạnh Hà (giữa) và 2 VĐV Đặng Văn Đạt và Mai Thu Hoài tại Giải vô địch các đội mạnh, Yên Bái 2020.

VĐV Cấn Nhất Long, lần đầu tiên tham dự Giải Vovinam trẻ toàn quốc ở Hậu Giang 2020 và đoạt HCV hạng 60kg nam.

VĐV Tẩn Thị Hoa, HCB (hạng 60kg) Giải Vovinam trẻ, Hậu Giang 2020.

Từ trái HLV Đồng Tiến Dũng, VĐV Tẩn Thị Hoa, HLV Lộc Mạnh Hà,  VĐV Cấn Nhất Long.

IV. Đánh giá chung

Qua chặng đường 10 năm hình thành và phát triển, bộ môn Vovinnam Việt Võ Đạo Hà Giang vẫn duy trì và phát triển phong trào luyện tập, tạo được sân chơi lành mạnh, bổ ích cho học sinh, sinh viên. Nhiều môn sinh đã trưởng thành, một số em còn tham gia công tác giảng dạy và huấn luyện Vovinam tại các câu lạc bộ. Bên cạnh những thuận lợi như được sự ủng hộ và giúp đỡ của ngành Thể dục Thể thao, chính quyền địa phương, các bậc phụ huynh, các Ban giám hiệu nhà trường, nhưng bộ môn Vovinam tại tỉnh Hà Giang vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, điều kiện tập luyện và đội ngũ huấn luyện viên.

Rất mong trong thời gian tới phong trào tập luyện Vovinam tại tỉnh Hà Giang sẽ nhận được sự giúp đỡ nhiều hơn nữa từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Giang, các ban ngành, chính quyền địa phương, Liên đoàn Vovinam Việt Nam… để phong trào tiếp tục phát triển và tiến đến hình thành Bộ môn khi có điều kiện.

TM. Ban huấn luyện Vovinam Hà Giang

                                                              HLV ĐẶNG PHI CẢNH

                                                                                                        Tháng 3/2021